آموزش شنا - جلسه اول

شنا یکی از محبوب ترین رشته ها در بین رشته های دیگر ورزشی می باشد.فردی که شنا می کند، نه تنها از این راه احساس نشاط می کند بلکه به پاس شنا کردن قابلیت های جسمانی و استقامتی خود مانند دستگاه گردش خون و تنفس، قدرت، سرعت و انعطاف پذیری مفاصل شانه و مچ پا افزایش پیدا میکند.

نقش درجه حرارت آب استخر در آموزش شنا

مدت توقف در آب وابسته به مقدار درجه حرارت آب و هوا بستگی دارد . برنامه ی  آموزش شنا هنگامی  می تواند موفقیت آمیز  باشد كه كارآموزان در آب احساس  آرامش  نمایند . مثلاً سرد بودن آب باعث لرزش كارآموزان شناگر شده و این امر به نوبه ی خود  در بازده ی كلاس اثر منفی خواهد داشت . در ضمن كودكان و نوجوانان از نظر تطبیق و هماهنگی گردش خون نسبت به بزرگسالان با اشكالاتی مواجه هستند . درجه ی حرارت آب  برای بزرگسالان باید 27- 25 درجه و برای كودكان 30-28 درجه باشد . بنابراین آموزش شنا برای مبتدیان در استخر سرپوشیده مناسب تر از استخر رو باز است، برای توفیق بیشتر در مراحل آموزش شنا لازم است به محض اینكه  مبتدیان  احساس سرما و لرزش و عدم علاقه مندی از خود نشان دادند به سرعت كلاس را تعطیل كنند .

1 - غوطه وری

غوطه وری اولین مرحله از آموزش شنا است.كار آموز شناگر باید بیاموزد كه خود را مطمئن و متناسب در آب متعادل كرده و با اراده خود را به زیر آب كشیده و جهات مختلف را تشخیص دهد .

شناگر باید زمانی كه در آب غوطه ور است چشم هایش را باز نگهدارد . در ابتدا كار آموز به محض اینكه سرش را از آب بیرون آورد چشم هایش را تند تند دست می كشد این عمل نشان دهنده ترس زیاداست . با صبر و حوصله و تحمل زیاد می توان این ترس را از كار آموز گرفت . در نتیجه  كارآموز باید یاد بگیرد كه چشم های خود را در مدت طولاتی تری در آب باز نگاهدارد و یا بهتر خود را در آب به حالت غوطه وری در آورد . بدین ترتیب كار آموز شناگر تجربه های لازم  را برای پیشرفت در مراحل بعدی پیدا خواهد كرد .

نكته  :  در هنگام فرو رفتن ساده در آب سر  باید به تدریج زیر آب فرو رود .

صورت باید روی آب قرار گیرد و عمل بازدم ( نفس را خالی كردن ) در زیر آب صورت گیرد .

2 - پرش در آب

یکی دیگر از مراحل آموزش شنا پرش شناگر در آب است.برای كسب اطمینان بیشتر،پرش در آب نقش مهمی را ایفاء می نماید به خصوص اگر این پرش با غوطه وری همراه باشد . پرش در آب اگر با غوطه وری همراه باشد، جسارت كارآموز شناگر را زیاد می كند  و به او اعتماد به نفس خواهد داد . كارآموز شناگر روی لبه ی استخر می نشیند و داخل آب می پرد . بعد با حالت زانو جمع به داخل آب می پرد  باید به كار آموز شناگر آموزش داد كه پس از یك پرش در آب چگونه می تواند بدن خود را به حالت غوطه وری در آب در آورد .

3- تنفس

در شنا تنفس یكنواخت و ارادی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.تنفس و یا به طور كلی عمل دم و بازدم با ریتم حركات شنا باید هماهنگ باشد،زیرا در غیر این صورت مانعی در اجرای حركات شنا به وجودمی آید . پس كارآموز در طی مراحل آموزش شنا باید بیاموزد كه چطور در آب به طور  صحیح تنفس نماید .

با توجه به اینكه  ورزش شنا احتیاج به استقامت زیاد دارد ،بنابراین باید خوب  به این امر توجه شود . به كارآموز باید گفت كه اگر نفس  را در سینه حبس كند و خیلی آرام زانوها را به طرف شكم جمع كند و پاها را آرام از كف استخر جدا سازد ، در این صورت حالت شناوری پیدا می كند .

یعنی به محض اینكه به زیر آب برود بلافاصله كم كم  به سطح آب می آید و حالت شناور بودن خود را احساس می كند و از این كار لذت می برد . ناگفته نماندكه مربی چند بار این حركت را قبل از كار  آموز انجام می دهد .

4- سرخوردن

یكی دیگر از اصولی كه به عنوان اصل اساسی آموزش شنا می توان محسوب كرد  سرخوردن است . پس از اینكه كار آموز شناگر قادر شد خود را بدون استفاده از دست و پا در آب غوطه ور نماید می توان سرخوردن  را به او آموزش داد . پس از اجرای حركات مناسب در آب قبل از هر چیز كارآموز شناگر باید بیاموزد كه چگونه  بدن خود را به حالت افقی روی آب حفظ نماید تا بدین  وسیله بدنش را در آب متعادل نگاه دارد . با كسب تجربه كافی ، كارآموز  شناگر می آموزد كه پس از  یك دم عمیق  بدن خود را به حالت متعادل  و مناسب در آب حفظ نماید . و از این حالت با گذاشتن  پا به دیوار استخر و وارد آوردن فشار توسط پنجه های پا به دیوار ، كار آموز شناگر در مسیر شنا سر می خورد .

سرخوردن بر روی آب می تواند به چند روش انجام شود:

بهترین روش در ابتدای آموزش شنا اینست كه  مربی دست های شاگرد را در حالت شناوری گرفته و بكشد و بعد از كشش بلافاصله دست های شاگرد را رها كند تا اینكه شاگرد از سرخوردن لذت ببرد .

حالت دیگر این است كه وقتی كارآموز شناگر به حالت شناور بر روی آب است ، مربی از كارآموز می خواهد كه سر بخورد ، به محض سرخوردن ، مربی دستش  را در كف پاهای شاگرد  گذاشته واو را به طرف جلو هل می دهد .  كار آموز از این حركت خوشش می آید و می بیندكه به راحتی بر روی آب پیش روی می نماید .

حالت دیگر اینست كه مربی دست هایش را زیر شكم كارآموز شناگر قرار داده واو را به طرف جلو می برد.

سرخوردن  بر روی آب  با فشار یك پا به دیواره استخر

برای اینكه شاگرد عمل شناوری توام با پیشروی در آب به حالت خوابیده بر روی  شكم  را حس نماید،لازم است كه با كمك گرفتن از دیواره استخر  و فشار پا به دیواره اینكار را انجام دهد ، مطابق شكل زیر شاگرد كنار استخر می ایستد و در حالی كه دستهایش بالای  سرش است ،آرنجها كشیده و بازوانش به گوشهایش  چسبیده اند یك پایش را به دیواره استخر می گذارد . ‌مایوی شناگر به دیواره چسبیده است بدن را به طرف جلو خم می نماید ( بدون  اینكه سرش از دستانش  خارج شود  )

با گرفتن یك نفس عمیق و با فشار به دیواره استخر توسط یك پا به طرف  سطح آب  سر می خورد و در این حالت دستها ،رانها و به طور كلی بدن كشیده است و سر هنوز در بین دستان  قراردارد.

پس از تمام شدن هوای درون ششها و یا فرو افتادن پاها از حالت افقی می ایستد . به طور معمول بیشتر شناگران موقع بلند شدن و ایستادن از حالت سرخوردن به علت اینكه سرو بالاتنه را بالا میاورند در حالیكه هنوز پاهایشان زیر بدنشان قرار نگرفته است تلوتلو می خورند بایدبه آنان گفته شود موقعی كه می خواهد بایستد وعمل سرخوردن شما تمام شده است قبل از خارج كردن سر و بالا تنه از آب اول پاها را به زیر شكم جمع نموده و به كف استخر و پس از اطمینان از اینكه پاهایتان روی زمین است سر را بلند كنید این حركت را چند بار تكرار كنید.